基础课教学中培养本科生科研素养的探索——以《无机化学》碱金属/碱土金属配合物为例

梁作中 魏灵灵 曹译文 魏韵涵 史海媚 郑浩铨 高胜利

引用本文: 梁作中, 魏灵灵, 曹译文, 魏韵涵, 史海媚, 郑浩铨, 高胜利. 基础课教学中培养本科生科研素养的探索——以《无机化学》碱金属/碱土金属配合物为例[J]. 大学化学, 2024, 39(7): 247-263. doi: 10.3866/PKU.DXHX202310103 shu
Citation:  Zuozhong Liang,  Lingling Wei,  Yiwen Cao,  Yunhan Wei,  Haimei Shi,  Haoquan Zheng,  Shengli Gao. Exploring the Development of Undergraduate Scientific Research Ability in Basic Course Instruction: A Case Study of Alkali and Alkaline Earth Metal Complexes in Inorganic Chemistry[J]. University Chemistry, 2024, 39(7): 247-263. doi: 10.3866/PKU.DXHX202310103 shu

基础课教学中培养本科生科研素养的探索——以《无机化学》碱金属/碱土金属配合物为例

  • 基金项目:

    陕西师范大学2023年校级综合教改项目(23JG06,23JG11)

摘要: 新时代教育背景下,在基础课程中培养本科生的知识应用能力、科研能力和创新思维已经成为《无机化学》的主要教学目标之一。《无机化学》下册“碱金属/碱土金属”章节中大部分教学内容学生已在高中学习,针对教学内容重复和课堂讲授单调、单纯注重知识的课堂教学现状,结合学科发展和科学前沿对教学内容进行重构和拓展,重点引入碱金属/碱土金属配合物相关内容,该部分既是对上一章配位化学基础的巩固和深化,也是对当前无机化学科学前沿重要方向的扩展和补充。采取探究式教学方法,综合运用线上线下混合、课程思政、科研进展、软件操作、实验实践等将碱金属/碱土金属的课堂教学变得生动且有深度,师生合作互动,提升学生的学习积极性,引导学生思考和探究,强化和培养学生的自主学习、知识应用、创新思维和科研能力。

English

    1. [1]

      宋天佑, 徐家宁, 程功臻, 王莉. 无机化学(下册). 第4版. 北京: 高等教育出版社, 2019: 1-500.

    2. [2]

      朱亚先, 周立亚, 匡勤, 王凡, 王颖霞, 郑兰荪. 大学化学, 2022, 37 (11), 2205037.

    3. [3]

      陈沛, 杨祖培, 陈新兵, 刘彬. 大学化学, 2023, 38 (3), 98.

    4. [4]

      顾泉, 帅琪, 翟全国, 胡满成, 高胜利. 大学化学, 2022, 37 (11), 2209024.

    5. [5]

      王莉, 范勇, 徐家宁. 化学教育(中英文), 2023, 44 (4), 27.

    6. [6]

      臧丽坤, 路丽英, 闫红亮. 大学化学, 2023, 38 (8), 9.

    7. [7]

      胡瑞祥, 郑少九, 张漫波. 大学化学, 2020, 35 (8), 28.

    8. [8]

      杨玉琴, 谢兆贵. 化学教育, 2013, 34 (6), 14.

    9. [9]

      闫慧君, 李思龙, 蔺彬彬, 姜艳丽, 白建伟. 高教学刊, 2023, 9 (4), 96.

    10. [10]

      陈佳琪, 陈良, 钟丽萍, 吴旭. 大学化学, 2023, 38 (5), 67.

    11. [11]

      梁作中, 魏灵灵, 李淑妮, 蒋育澄, 胡满成, 高胜利. 化学教育(中英文), 2023, 44 (16), 36.

    12. [12]

      胡锴, 蔡苹, 张静, 彭天右, 程功臻. 大学化学, 2022, 37 (11), 2208032.

    13. [13]

      王湘利, 邓远富. 大学化学, 2022, 37 (11), 2207050.

    14. [14]

      Boche, G.; Ledig, B.; Marsch, M.; Harms, K. Acta Crystallogr. Sect. E 2001, 57, 570.Boche, G.; Ledig, B.; Marsch, M.; Harms, K. Acta Crystallogr. Sect. E 2001, 57, 570.

    15. [15]

      Bell, N. A.; Coates, G. E.; Schneider, M. L.; Shearer, H. M. M. Chem. Commun. 1983, 15, 828.Bell, N. A.; Coates, G. E.; Schneider, M. L.; Shearer, H. M. M. Chem. Commun. 1983, 15, 828.

    16. [16]

      张青莲, 顾学民, 龚毅生, 臧希文, 汤卡罗, 吕云阳, 曾文臻. 无机化学丛书(第2卷). 北京: 科学出版社, 1990: 1-713.

    17. [17]

      张来新, 赵卫星, 杜鹃. 合成材料老化与应用, 2011, 40 (5), 29.

    18. [18]

      于洪侠. 卟啉分子可循环催化分解水分子的研究[博士学位论文]. 长春: 吉林大学, 2019.

    19. [19]

      王梅, 佘远斌, 周贤太, 纪红兵. 科学技术与工程, 2012, 12 (10), 2268.

    20. [20]

      Zhang, W.; Lai, W.; Cao, R. Chem. Rev. 2017, 117, 3717.Zhang, W.; Lai, W.; Cao, R. Chem. Rev. 2017, 117, 3717.

    21. [21]

      Zhang, X.-P.; Wang, H.-Y.; Zheng, H.; Zhang, W.; Cao, R. Chin. J. Catal. 2021, 42, 1253.Zhang, X.-P.; Wang, H.-Y.; Zheng, H.; Zhang, W.; Cao, R. Chin. J. Catal. 2021, 42, 1253.

    22. [22]

      Li, Y.; Wang, N.; Lei, H.; Li, X.; Zheng, H.; Wang, H.; Zhang, W.; Cao, R. Coord. Chem. Rev. 2021, 442, 213996.Li, Y.; Wang, N.; Lei, H.; Li, X.; Zheng, H.; Wang, H.; Zhang, W.; Cao, R. Coord. Chem. Rev. 2021, 442, 213996.

    23. [23]

      Wang, N.; Zheng, H.; Zhang, W.; Cao, R. Chin. J. Catal. 2018, 39, 228.Wang, N.; Zheng, H.; Zhang, W.; Cao, R. Chin. J. Catal. 2018, 39, 228.

    24. [24]

      Liang, Z.; Guo, H.; Zhou, G.; Guo, K.; Wang, B.; Lei, H.; Zhang, W.; Zheng, H.; Apfel, U.-P.; Cao, R. Angew. Chem. Int. Edit. 2021, 60, 8472.Liang, Z.; Guo, H.; Zhou, G.; Guo, K.; Wang, B.; Lei, H.; Zhang, W.; Zheng, H.; Apfel, U.-P.; Cao, R. Angew. Chem. Int. Edit. 2021, 60, 8472.

    25. [25]

      Liang, Z.; Wang, H.-Y.; Zheng, H.; Zhang, W.; Cao, R. Chem. Soc. Rev. 2021, 50, 2540.Liang, Z.; Wang, H.-Y.; Zheng, H.; Zhang, W.; Cao, R. Chem. Soc. Rev. 2021, 50, 2540.

    26. [26]

      Schrodt, A.; Neubrand, A.; van Eldik, R. Inorg. Chem. 1997, 36, 4579.Schrodt, A.; Neubrand, A.; van Eldik, R. Inorg. Chem. 1997, 36, 4579.

    27. [27]

      Pedersen, C. J. J. Am. Chem. Soc. 1967, 89, 7017.Pedersen, C. J. J. Am. Chem. Soc. 1967, 89, 7017.

    28. [28]

      田霞, 杨福群, 袁伟, 赵雷, 姚雷, 甄小丽, 韩建荣, 刘守信. 高等学校化学学报, 2020, 41 (3), 490.

    29. [29]

      Dankert, F.; Reuter, K.; Donsbach, C.; von Hänisch, C. Dalton Trans. 2017, 46, 8727.Dankert, F.; Reuter, K.; Donsbach, C.; von Hänisch, C. Dalton Trans. 2017, 46, 8727.

    30. [30]

      陈岭, 张衡益, 刘育. 高等学校化学学报, 2011, 32 (9), 2087.

    31. [31]

      盛怀禹, 李树森, 陆惠秀, 程德凯. 有机化学, 1982, No. 6, 449.

    32. [32]

      李华平, 汪鹏飞, 吴世康. 高等学校化学学报, 1998, 19 (9), 1431.

    33. [33]

      Dietrich, B.; Lehn, J. M.; Sauvage, J. P. Tetrahedron Lett. 1969, 10, 2889.Dietrich, B.; Lehn, J. M.; Sauvage, J. P. Tetrahedron Lett. 1969, 10, 2889.

    34. [34]

      Dietrich, B.; Lehn, J. M.; Sauvage, J. P. Tetrahedron Lett. 1969, 10, 2885.Dietrich, B.; Lehn, J. M.; Sauvage, J. P. Tetrahedron Lett. 1969, 10, 2885.

    35. [35]

      The Nobel Prize in Chemistry 1987. [2023-09-25]. https://www.nobelprize.org/prizes/chemistry/1987/summary/The Nobel Prize in Chemistry 1987. [2023-09-25]. https://www.nobelprize.org/prizes/chemistry/1987/summary/

    36. [36]

      Chisholm, M. H.; Gallucci, J. C.; Phomphrai, K. Inorg. Chem. 2005, 44, 8004.Chisholm, M. H.; Gallucci, J. C.; Phomphrai, K. Inorg. Chem. 2005, 44, 8004.

    37. [37]

      Gallegos, C.; Tabernero, V.; Garcı́a-Valle, F. M.; Mosquera, M. E. G.; Cuenca, T.; Cano, J. Organometallics 2013, 32, 6624.Gallegos, C.; Tabernero, V.; Garcı́a-Valle, F. M.; Mosquera, M. E. G.; Cuenca, T.; Cano, J. Organometallics 2013, 32, 6624.

    38. [38]

      Chisholm, M. H.; Eilerts, N. W.; Huffman, J.; Iyer, S. S.; Pacold, M.; Phomphrai, K. J. Am. Chem. Soc. 2000, 122, 11845.Chisholm, M. H.; Eilerts, N. W.; Huffman, J.; Iyer, S. S.; Pacold, M.; Phomphrai, K. J. Am. Chem. Soc. 2000, 122, 11845.

    39. [39]

      Li, S.; Lu, H.; Zhu, L.; Yan, M.; Kang, X.; Luo, Y. Polymer 2022, 246, 124747.Li, S.; Lu, H.; Zhu, L.; Yan, M.; Kang, X.; Luo, Y. Polymer 2022, 246, 124747.

    40. [40]

      Davidson, M. G.; O’Hara, C. T.; Jones, M. D.; Keir, C. G.; Mahon, M. F.; Kociok-Köhn, G. Inorg. Chem. 2007, 46, 7686.Davidson, M. G.; O’Hara, C. T.; Jones, M. D.; Keir, C. G.; Mahon, M. F.; Kociok-Köhn, G. Inorg. Chem. 2007, 46, 7686.

    41. [41]

      Wu, X.; Zhao, L.; Jin, J.; Pan, S.; Li, W.; Jin, X.; Wang, G.; Zhou, M.; Frenking, G. Science 2018, 361, 912.Wu, X.; Zhao, L.; Jin, J.; Pan, S.; Li, W.; Jin, X.; Wang, G.; Zhou, M.; Frenking, G. Science 2018, 361, 912.

    42. [42]

      Lemonick, S. Chem. Eng. News 2018, 96, 8.Lemonick, S. Chem. Eng. News 2018, 96, 8.

    43. [43]

      Armentrout, P. B. Science 2018, 361, 849.Armentrout, P. B. Science 2018, 361, 849.

    44. [44]

      Britt, D.; Furukawa, H.; Wang, B.; Glover, T. G.; Yaghi, O. M. Proc. Natl. Acad. Sci. 2009, 106, 20637.Britt, D.; Furukawa, H.; Wang, B.; Glover, T. G.; Yaghi, O. M. Proc. Natl. Acad. Sci. 2009, 106, 20637.

  • 加载中
计量
  • PDF下载量:  0
  • 文章访问数:  75
  • HTML全文浏览量:  3
文章相关
  • 发布日期:  2023-12-07
  • 收稿日期:  2023-10-25
  • 修回日期:  2023-11-23
通讯作者: 陈斌, bchen63@163.com
  • 1. 

    沈阳化工大学材料科学与工程学院 沈阳 110142

  1. 本站搜索
  2. 百度学术搜索
  3. 万方数据库搜索
  4. CNKI搜索

/

返回文章