质子交换膜燃料电池梯度化膜电极

陈光颖 赵波 王诚 荆平 肖宇 牛萌 赵鹏程

引用本文: 陈光颖, 赵波, 王诚, 荆平, 肖宇, 牛萌, 赵鹏程. 质子交换膜燃料电池梯度化膜电极[J]. 化学通报, 2016, 79(1): 9-15. shu
Citation:  Chen Guangying, Zhao Bo, Wang Cheng, Jing Ping, Xiao Yu, Niu Meng, Zhao Pengcheng. Gradient Membrane Electrode Assembly of Proton Exchange Membrane Fuel Cell[J]. Chemistry, 2016, 79(1): 9-15. shu

质子交换膜燃料电池梯度化膜电极

    通讯作者: 王诚,男,副研究员。E-mail:wangcheng@tsinghua.edu.cn
摘要: 为实现质子交换膜燃料电池的高性能(高功率密度或大电流密度)、低成本(低铂载量)、长寿命发电,人们尝试在燃料电池的核心部件膜电极结构中引入梯度化设计的概念。梯度化膜电极包括膜电极中各组件的梯度化:气体扩散层的PTFE含量与孔隙率的梯度化,催化层的催化剂与Nafion用量的梯度化以及微孔层的疏水性与孔隙率的梯度化。梯度化膜电极中催化剂分布、孔隙率分布、亲/疏水性分布合理,具有良好的三相反应界面以及质子、电子、反应气体、水等多相物质高效传输通道,从而能满足在低铂载量、低加湿以及高电流密度条件下高性能稳定工作。本文整理了近几年来有关燃料电池梯度化膜电极研究的相关文献,梳理了梯度化膜电极研究发展脉络,归纳总结了各种梯度化膜电极的制备方法、性能以及构效关系,并展望了梯度化膜电极下一步研究方向,对高性能、低成本、长寿命的燃料电池开发具有指导意义。

English

  • 
    1. [1] 衣宝廉.燃料电池——原理·技术·应用. 北京:化学工业出版社,2003.[1] 衣宝廉.燃料电池——原理·技术·应用. 北京:化学工业出版社,2003.

    2. [2] U S DRIVE Partnership. Fuel Cell Technical Team Roadmap,(2013-06)[2014-06-01] http://energy.gov/sites/prod/files/2014/02/f8/fctt_roadmap_june2013.pdf.[2] U S DRIVE Partnership. Fuel Cell Technical Team Roadmap,(2013-06)[2014-06-01] http://energy.gov/sites/prod/files/2014/02/f8/fctt_roadmap_june2013.pdf.

    3. [3] Y Wang, K S Chen, J Mishler. Appl. Energy, 2011, 88(4):981~1007.[3] Y Wang, K S Chen, J Mishler. Appl. Energy, 2011, 88(4):981~1007.

    4. [4] A A Shah, K H Luo, T R Ralph. Electrochim, Acta, 2011, 56(11):3731~3757[4] A A Shah, K H Luo, T R Ralph. Electrochim, Acta, 2011, 56(11):3731~3757

    5. [5] 张学伟. 哈尔滨工业大学硕士学位论文,2003.[5] 张学伟. 哈尔滨工业大学硕士学位论文,2003.

    6. [6] 苏华能.华南理工大学学位论文, 2010.[6] 苏华能.华南理工大学学位论文, 2010.

    7. [7] G Acres, J Frost, G Hards. Catal. Today, 1997, 38(4):393~400[7] G Acres, J Frost, G Hards. Catal. Today, 1997, 38(4):393~400

    8. [8] Y X Huang. Energy, 2010,35:4786~4794[8] Y X Huang. Energy, 2010,35:4786~4794

    9. [9] H S Chu, C Yeh, F L Chen. J. Power Sources, 2003, 123:1~9.[9] H S Chu, C Yeh, F L Chen. J. Power Sources, 2003, 123:1~9.

    10. [10] ASHRAE Handbook, Fundamentals, American Society of Heating,Refrigerating and Air-Conditioning Engineers Inc., 1981.[10] ASHRAE Handbook, Fundamentals, American Society of Heating,Refrigerating and Air-Conditioning Engineers Inc., 1981.

    11. [11] J Kim, S M Lee, S Srinivasan. J. Electrochem. Soc., 1995, 142:2670~2674.[11] J Kim, S M Lee, S Srinivasan. J. Electrochem. Soc., 1995, 142:2670~2674.

    12. [12] J H Lee, T R Lalk, A J Appleby. J. Power Sources, 1998, 70:258~268.[12] J H Lee, T R Lalk, A J Appleby. J. Power Sources, 1998, 70:258~268.

    13. [13] 詹志刚,张永生,肖金生等.华中科技大学学报,2007, 35(9):45~48.[13] 詹志刚,张永生,肖金生等.华中科技大学学报,2007, 35(9):45~48.

    14. [14] Z G Zhan. Int. J. Hydrogen Energy, 2007, 32:4443~4451.[14] Z G Zhan. Int. J. Hydrogen Energy, 2007, 32:4443~4451.

    15. [15] F L Chen, M H Chang, P T Hsieh. Int. J. Hydrogen Energy, 2008, 33:2525~2529.[15] F L Chen, M H Chang, P T Hsieh. Int. J. Hydrogen Energy, 2008, 33:2525~2529.

    16. [16] R Vijay, S K Seshadri, P Haridoss. Transac. Inst. Met.,2011, 64:175~179.[16] R Vijay, S K Seshadri, P Haridoss. Transac. Inst. Met.,2011, 64:175~179.

    17. [17] A M Kannan, L Cindrella, L Munukutla. Electrochim. Acta, 2008, 53:2416~2422.[17] A M Kannan, L Cindrella, L Munukutla. Electrochim. Acta, 2008, 53:2416~2422.

    18. [18] M Mathias, J Roth, J Fleming et al. in:W Vielstich, A Lamm, H Gasteiger (Eds.), Handbook of Fuel Cells-Fundamentals, Technology and Applications, 2003, (3):1~21.[18] M Mathias, J Roth, J Fleming et al. in:W Vielstich, A Lamm, H Gasteiger (Eds.), Handbook of Fuel Cells-Fundamentals, Technology and Applications, 2003, (3):1~21.

    19. [19] H K Atiyeh, K Karan, B Peppley et al. J. Power Sources, 2007, 170:111~121.[19] H K Atiyeh, K Karan, B Peppley et al. J. Power Sources, 2007, 170:111~121.

    20. [20] X L Wang, H M Zhang, J L Zhang et al. J. Power Sources, 2006, 162:474~479.[20] X L Wang, H M Zhang, J L Zhang et al. J. Power Sources, 2006, 162:474~479.

    21. [21] H L Tang, S L Wang, M Pan et al. J. Power Sources, 2007, 166:41~46.[21] H L Tang, S L Wang, M Pan et al. J. Power Sources, 2007, 166:41~46.

    22. [22] J H Chun, D H Jo, S G Kim et al. Renew. Energy, 2013, 58:28~33.[22] J H Chun, D H Jo, S G Kim et al. Renew. Energy, 2013, 58:28~33.

    23. [23] S Park, J W Lee, B N Popov. J. Power Sources, 2008, 177:457~463.[23] S Park, J W Lee, B N Popov. J. Power Sources, 2008, 177:457~463.

    24. [24] F B Weng, C Y Hsu, M C Su. Int. J. Hydrogen Energy, 2011, 36:13708~13714.[24] F B Weng, C Y Hsu, M C Su. Int. J. Hydrogen Energy, 2011, 36:13708~13714.

    25. [25] N Rajalakshmi, K S Dhathathreyan. Chem. Eng., 2007, 129(1/3):31~40.[25] N Rajalakshmi, K S Dhathathreyan. Chem. Eng., 2007, 129(1/3):31~40.

    26. [26] J J Zhang. Fundamentals and Applications. Berlin:Springer Science + Business Media, 2008.[26] J J Zhang. Fundamentals and Applications. Berlin:Springer Science + Business Media, 2008.

    27. [27] S Srinivasan, E A Ticianelli, C R Derouin. J. Power Sources, 1988, 22:359~375.[27] S Srinivasan, E A Ticianelli, C R Derouin. J. Power Sources, 1988, 22:359~375.

    28. [28] I D Raistrick. USP. 4876,115, 1989.[28] I D Raistrick. USP. 4876,115, 1989.

    29. [29] E A Ticianelli, J G Beery, S Srinivasan. J. Appl. Electrochem., 1991, 21:597~605.[29] E A Ticianelli, J G Beery, S Srinivasan. J. Appl. Electrochem., 1991, 21:597~605.

    30. [30] M Uchida, Y Aoyama, N Eda et al. J. Electrochem. Soc., 1995, 142:463~468.[30] M Uchida, Y Aoyama, N Eda et al. J. Electrochem. Soc., 1995, 142:463~468.

    31. [31] M Uchida, Y Aoyama, N Eda et al. J. Electrochem. Soc., 1995, 142:4143~4149.[31] M Uchida, Y Aoyama, N Eda et al. J. Electrochem. Soc., 1995, 142:4143~4149.

    32. [32] Q P Wang, M Eikerling, D T Song et al. J. Electrochem. Soc., 2004, (7):A950~A957.[32] Q P Wang, M Eikerling, D T Song et al. J. Electrochem. Soc., 2004, (7):A950~A957.

    33. [33] Z Xie, T Navessin, K Shi et al. J. Electrochem. Soc., 2005, (6):A1171~A1179.[33] Z Xie, T Navessin, K Shi et al. J. Electrochem. Soc., 2005, (6):A1171~A1179.

    34. [34] K H Kim, H J Kim, K Y Lee et al. Int. J. Hydrogen Energy, 2008, 33:2783~2789.[34] K H Kim, H J Kim, K Y Lee et al. Int. J. Hydrogen Energy, 2008, 33:2783~2789.

    35. [35] 董明全, 张华民, 马海鹏等.电池, 2010,(4):191~193.[35] 董明全, 张华民, 马海鹏等.电池, 2010,(4):191~193.

    36. [36] H N Su, S J Liao, Y N Wu. J. Power Sources, 2010, 195:3477~3480.[36] H N Su, S J Liao, Y N Wu. J. Power Sources, 2010, 195:3477~3480.

    37. [37] E Passalacqua, F Lufrano, G Squadrito et al. Electrochim. Acta,2001,46:799~805.[37] E Passalacqua, F Lufrano, G Squadrito et al. Electrochim. Acta,2001,46:799~805.

    38. [38] D Song, Q Wang, Z Liu et al. Electrochim.Acta, 2005, 50:3347~3358.[38] D Song, Q Wang, Z Liu et al. Electrochim.Acta, 2005, 50:3347~3358.

    39. [39] M Santis, S A Freunberger, A Reiner et al. Electrochim. Acta, 2006, 51:5383~5393.[39] M Santis, S A Freunberger, A Reiner et al. Electrochim. Acta, 2006, 51:5383~5393.

    40. [40] M Prasanna, E A Cho, H J Kim et al. J. Power Sources, 2007, 166:53~58.[40] M Prasanna, E A Cho, H J Kim et al. J. Power Sources, 2007, 166:53~58.

    41. [41] S Y Lee, H J Kim, K H Kim et al. Electrochem. Solid-State Lett., 2007, 10:B166~B169.[41] S Y Lee, H J Kim, K H Kim et al. Electrochem. Solid-State Lett., 2007, 10:B166~B169.

    42. [42] H Matsuda, K Fushinobu, A Ohma et al. J. Therm. Sci. Technol., 2011, 6154~163.[42] H Matsuda, K Fushinobu, A Ohma et al. J. Therm. Sci. Technol., 2011, 6154~163.

    43. [43] M Srinivasarao, D Bhattacharyya, R Rengaswamy et al. Int. J. Hydrogen Energy, 2010, 35:6356~6365.[43] M Srinivasarao, D Bhattacharyya, R Rengaswamy et al. Int. J. Hydrogen Energy, 2010, 35:6356~6365.

  • 加载中
计量
  • PDF下载量:  0
  • 文章访问数:  670
  • HTML全文浏览量:  77
文章相关
  • 收稿日期:  2015-06-29
  • 网络出版日期:  2015-08-05
通讯作者: 陈斌, bchen63@163.com
  • 1. 

    沈阳化工大学材料科学与工程学院 沈阳 110142

  1. 本站搜索
  2. 百度学术搜索
  3. 万方数据库搜索
  4. CNKI搜索

/

返回文章