HZSM-5分子筛上乙基叔丁基醚合成反应的理论研究

李军男 蒲敏 粟勇 何静 EVANS David G.

引用本文: 李军男, 蒲敏, 粟勇, 何静, EVANS David G.. HZSM-5分子筛上乙基叔丁基醚合成反应的理论研究[J]. 物理化学学报, 2012, 28(07): 1630-1636. doi: 10.3866/PKU.WHXB201204171 shu
Citation:  LI Jun-Nan, PU Min, SU Yong, HE Jing, EVANS David G.. Theoretical Study on the Synthesis of Ethyl Tertiary Butyl Ether over HZSM-5 Zeolite[J]. Acta Physico-Chimica Sinica, 2012, 28(07): 1630-1636. doi: 10.3866/PKU.WHXB201204171 shu

HZSM-5分子筛上乙基叔丁基醚合成反应的理论研究

摘要:

采用ONIOM (B3LYP/6-31G(d,p):UFF)分层计算的方法, 研究了HZSM-5 分子筛上乙醇和异丁烯合成乙基叔丁基醚(ETBE)的反应机理. 通过反应物在HZSM-5 分子筛上吸附性质的研究发现, 乙醇与分子筛酸性位相互作用形成氢键, 而异丁烯则作用在Brönsted 酸位上形成π配位吸附. 确定反应物吸附位置后, 进一步探索反应机理, 结果表明: HZSM-5分子筛上乙醇和异丁烯合成乙基叔丁基醚的反应为协同反应, 并且, 反应物吸附顺序的不同对反应过程存在一定的影响. ETBE合成反应的最优途径以反应物同时吸附形成的复合物作为起点. 在反应过程中, 形成π配位的H原子向异丁烯分子中不饱和双键的端位C原子靠近, 被吸附的乙醇分子中的O原子向异丁烯双键中的另一个C原子靠近, 直到形成C-O键, 生成ETBE. 这一过程中, 原有的质子H加成到异丁烯的端基C上形成C-H键, 而原醇羟基中的H和B酸位附近的O原子作用形成新的酸性位. 相应的协同反应的最低的反应势垒为25.14 kJ·mol-1.

English

    1. [1]

      (1) Nadim, F.; Zack, P.; Hoag, G. E.; Liu, S. Energ. Policy 2001,29, 1. doi: 10.1016/S0301-4215(00)00099-9

      (1) Nadim, F.; Zack, P.; Hoag, G. E.; Liu, S. Energ. Policy 2001,29, 1. doi: 10.1016/S0301-4215(00)00099-9

    2. [2]

      (2) Oktar, N.; Murtezaoglu, K.; Dogu, G.; nderten, I.; Dogu, T.J. Chem. Technol. Biotechnol. 1999, 74, 155. doi: 10.1002/(SICI)1097-4660(199902)74:2<155::AID-JCTB982>3.0.CO;2-T(2) Oktar, N.; Murtezaoglu, K.; Dogu, G.; nderten, I.; Dogu, T.J. Chem. Technol. Biotechnol. 1999, 74, 155. doi: 10.1002/(SICI)1097-4660(199902)74:2<155::AID-JCTB982>3.0.CO;2-T

    3. [3]

      (3) VanWezel, A.; Puijker, L.; Vink, C.; Versteegh, A.; De Voogt, P.Chemosphere 2009, 76, 672. doi: 10.1016/j.chemosphere.2009.03.073(3) VanWezel, A.; Puijker, L.; Vink, C.; Versteegh, A.; De Voogt, P.Chemosphere 2009, 76, 672. doi: 10.1016/j.chemosphere.2009.03.073

    4. [4]

      (4) Hernandez-Perez, G.; Fayolle, F.; Vandecasteele, J. P. Appl. Microbiol. Biot. 2001, 55, 117. doi: 10.1007/s002530000482(4) Hernandez-Perez, G.; Fayolle, F.; Vandecasteele, J. P. Appl. Microbiol. Biot. 2001, 55, 117. doi: 10.1007/s002530000482

    5. [5]

      (5) Kharoune, M.; Pauss, A.; Lebeault, J. Water Res. 2001, 35,1665. doi: 10.1016/S0043-1354(00)00448-6(5) Kharoune, M.; Pauss, A.; Lebeault, J. Water Res. 2001, 35,1665. doi: 10.1016/S0043-1354(00)00448-6

    6. [6]

      (6) Davidson, J. M.; Creek, D. N. J. Environ. Monitor. 2000, 1, 31.(6) Davidson, J. M.; Creek, D. N. J. Environ. Monitor. 2000, 1, 31.

    7. [7]

      (7) Rosell, M.; Lacorte, S.; Barcelo, D. TrAC-Trend. Anal. Chem.2006, 25, 1016. doi: 10.1016/j.trac.2006.06.011(7) Rosell, M.; Lacorte, S.; Barcelo, D. TrAC-Trend. Anal. Chem.2006, 25, 1016. doi: 10.1016/j.trac.2006.06.011

    8. [8]

      (8) Puziy, A.; Poddubnaya, O.; Kochkin, Y. N.; Vlasenko, N.;Tsyba, M. Carbon 2010, 48, 706. doi: 10.1016/j.carbon.2009.10.015(8) Puziy, A.; Poddubnaya, O.; Kochkin, Y. N.; Vlasenko, N.;Tsyba, M. Carbon 2010, 48, 706. doi: 10.1016/j.carbon.2009.10.015

    9. [9]

      (9) Kadi, B. E.; Baronnet, F. J. Chim. Phys. 1995, 92, 706.(9) Kadi, B. E.; Baronnet, F. J. Chim. Phys. 1995, 92, 706.

    10. [10]

      (10) Vlasenko, N. V.; Kochkin, Y. N.; Topka, A. V.; Strizhak, P. E.Appl. Catal. A-Gen. 2009, 362, 82. doi: 10.1016/j.apcata.2009.04.021(10) Vlasenko, N. V.; Kochkin, Y. N.; Topka, A. V.; Strizhak, P. E.Appl. Catal. A-Gen. 2009, 362, 82. doi: 10.1016/j.apcata.2009.04.021

    11. [11]

      (11) Bielanski, A.; Dziembaj, R.; Malechka-Lubanska, A.;Pozniczek, J.; Hasik, M.; Drozdek, M. J. Catal. 1999, 185,363. doi: 10.1006/jcat.1999.2501(11) Bielanski, A.; Dziembaj, R.; Malechka-Lubanska, A.;Pozniczek, J.; Hasik, M.; Drozdek, M. J. Catal. 1999, 185,363. doi: 10.1006/jcat.1999.2501

    12. [12]

      (12) Kovalchuk, T.; Kochkin, J. N.; Sfihi, H.; Zaitsev, V.; Fraissard,J. J. Catal. 2009, 263, 247. doi: 10.1016/j.jcat.2009.02.016(12) Kovalchuk, T.; Kochkin, J. N.; Sfihi, H.; Zaitsev, V.; Fraissard,J. J. Catal. 2009, 263, 247. doi: 10.1016/j.jcat.2009.02.016

    13. [13]

      (13) Corma, A. J. Catal. 2003, 216, 298. doi: 10.1016/S0021-9517(02)00132-X(13) Corma, A. J. Catal. 2003, 216, 298. doi: 10.1016/S0021-9517(02)00132-X

    14. [14]

      (14) Vlasenko, N.; Kochkin, Y. N.; Puziy, A. J. Mol. Catal. A-Chem.2006, 253, 192. doi: 10.1016/j.molcata.2006.03.041(14) Vlasenko, N.; Kochkin, Y. N.; Puziy, A. J. Mol. Catal. A-Chem.2006, 253, 192. doi: 10.1016/j.molcata.2006.03.041

    15. [15]

      (15) Collignon, F.; Poncelet, G. J. Catal. 2001, 202, 68. doi: 10.1006/jcat.2001.3280(15) Collignon, F.; Poncelet, G. J. Catal. 2001, 202, 68. doi: 10.1006/jcat.2001.3280

    16. [16]

      (16) Li, Z. Y.; Zhu, Y.; Xiang, S. H. Chin. J. Catal. 2003, 24, 294.[李自运, 朱岩, 项寿鹤. 催化学报, 2003, 24, 294.](16) Li, Z. Y.; Zhu, Y.; Xiang, S. H. Chin. J. Catal. 2003, 24, 294.[李自运, 朱岩, 项寿鹤. 催化学报, 2003, 24, 294.]

    17. [17]

      (17) Liu, Y.; Zhang,W.; Pinnavaia, T. J. Angew. Chem. Int. Edit.2001, 40, 1255. doi: 10.1002/1521-3773(20010401)40:7<1255:AID-ANIE1255>3.0.CO;2-U(17) Liu, Y.; Zhang,W.; Pinnavaia, T. J. Angew. Chem. Int. Edit.2001, 40, 1255. doi: 10.1002/1521-3773(20010401)40:7<1255:AID-ANIE1255>3.0.CO;2-U

    18. [18]

      (18) Oudshoorn, O.; Janissen, M.; Van Kooten,W.; Jansen, J.; VanBekkum, H.; Van den Bleek, C.; Calis, H. Chem. Eng. Sci.1999, 54, 1413. doi: 10.1016/S0009-2509(99)00081-0(18) Oudshoorn, O.; Janissen, M.; Van Kooten,W.; Jansen, J.; VanBekkum, H.; Van den Bleek, C.; Calis, H. Chem. Eng. Sci.1999, 54, 1413. doi: 10.1016/S0009-2509(99)00081-0

    19. [19]

      (19) Alcontara, R.; Alcontara, E.; Canoira, L.; Franco, M. J.; Martan,I.; Navarro, A. React. Kinet. Catal. Lett. 2000, 69, 239. doi: 10.1023/A:1005631313062(19) Alcontara, R.; Alcontara, E.; Canoira, L.; Franco, M. J.; Martan,I.; Navarro, A. React. Kinet. Catal. Lett. 2000, 69, 239. doi: 10.1023/A:1005631313062

    20. [20]

      (20) Habenicht, C.; Kam, L. C.;Wilschut, M. J. Ind. Eng. Chem. Res. 1995, 34, 3784. doi: 10.1021/ie00038a015(20) Habenicht, C.; Kam, L. C.;Wilschut, M. J. Ind. Eng. Chem. Res. 1995, 34, 3784. doi: 10.1021/ie00038a015

    21. [21]

      (21) Larsen, G.; Lotero, E.; Morquez, M.; Silva, H. J. Catal. 1995,157, 645. doi: 10.1006/jcat.1995.1330(21) Larsen, G.; Lotero, E.; Morquez, M.; Silva, H. J. Catal. 1995,157, 645. doi: 10.1006/jcat.1995.1330

    22. [22]

      (22) Sola, L.; Pericos, M. A.; Cunill, F.; Izquierdo, J. F. Ind. Eng. Chem. Res. 1997, 36, 2012. doi: 10.1021/ie960753n(22) Sola, L.; Pericos, M. A.; Cunill, F.; Izquierdo, J. F. Ind. Eng. Chem. Res. 1997, 36, 2012. doi: 10.1021/ie960753n

    23. [23]

      (23) Bohm, H.; Baronnet, F.; EloKadi, B. Phys. Chem. Chem. Phys.2000, 2, 1929. doi: 10.1039/B000415o(23) Bohm, H.; Baronnet, F.; EloKadi, B. Phys. Chem. Chem. Phys.2000, 2, 1929. doi: 10.1039/B000415o

    24. [24]

      (24) Bolun, Y.; Sanba, Y.; Ruiqing, Y.; Miaoli, H.; Gaowen, Y.Chem. Eng. (China) 2000, 27, 5. doi: CNKI:SUN:IMIY.02000-05-006(24) Bolun, Y.; Sanba, Y.; Ruiqing, Y.; Miaoli, H.; Gaowen, Y.Chem. Eng. (China) 2000, 27, 5. doi: CNKI:SUN:IMIY.02000-05-006

    25. [25]

      (25) Boronat, M.; Viruela, P. M.; Corma, A. J. Am. Chem. Soc.2004, 126, 3300. doi: 10.1021/ja039432a(25) Boronat, M.; Viruela, P. M.; Corma, A. J. Am. Chem. Soc.2004, 126, 3300. doi: 10.1021/ja039432a

    26. [26]

      (26) Parr, R. G.; Yang,W. Density Functional Theory of Atoms and Molecules; Oxford University Press: Oxford, 1989; p 1.(26) Parr, R. G.; Yang,W. Density Functional Theory of Atoms and Molecules; Oxford University Press: Oxford, 1989; p 1.

    27. [27]

      (27) Becke, A. D. Phys. Rev. A 1988, 38, 3098. doi: 10.1103/PhysRevA.38.3098(27) Becke, A. D. Phys. Rev. A 1988, 38, 3098. doi: 10.1103/PhysRevA.38.3098

    28. [28]

      (28) Lee, C.; Yang,W.; Parr, R. G. Phys. Rev. B 1988, 37, 785. doi: 10.1103/PhysRevB.37.785(28) Lee, C.; Yang,W.; Parr, R. G. Phys. Rev. B 1988, 37, 785. doi: 10.1103/PhysRevB.37.785

    29. [29]

      (29) Zheng, A. M.;Wang, L.; Chen, L.; Yue, Y.; Ye, C. H.; Lu, X.;Deng, F. ChemPhysChem 2007, 8, 231. doi: 10.1002/cphc.200600576(29) Zheng, A. M.;Wang, L.; Chen, L.; Yue, Y.; Ye, C. H.; Lu, X.;Deng, F. ChemPhysChem 2007, 8, 231. doi: 10.1002/cphc.200600576

    30. [30]

      (30) Zheng, A. M.; Chen, L.; Yang, J.; Zhang, M. J.; Su, Y. C.; Yue,Y.; Ye, C. H.; Deng, F. J. Phys. Chem. B 2005, 109, 24273. doi: 10.1021/jp0527249(30) Zheng, A. M.; Chen, L.; Yang, J.; Zhang, M. J.; Su, Y. C.; Yue,Y.; Ye, C. H.; Deng, F. J. Phys. Chem. B 2005, 109, 24273. doi: 10.1021/jp0527249

    31. [31]

      (31) Frisch, M. J.; Trucks,G.W.; Schlegel, H. B. et al. Gaussian 09,Revision B.01; Gaussian Inc.,Wallingford CT, 2010.(31) Frisch, M. J.; Trucks,G.W.; Schlegel, H. B. et al. Gaussian 09,Revision B.01; Gaussian Inc.,Wallingford CT, 2010.

    32. [32]

      (32) Dogu, T.; Boz, N.; Aydin, E.; Oktar, N.; Murtezaoglu, K.; Dogu,G. Ind. Eng. Chem. Res. 2001, 40, 5044. doi: 10.1021/ie000922a

      (32) Dogu, T.; Boz, N.; Aydin, E.; Oktar, N.; Murtezaoglu, K.; Dogu,G. Ind. Eng. Chem. Res. 2001, 40, 5044. doi: 10.1021/ie000922a

  • 加载中
计量
  • PDF下载量:  874
  • 文章访问数:  2095
  • HTML全文浏览量:  20
文章相关
  • 发布日期:  2012-06-07
  • 收稿日期:  2011-12-01
  • 网络出版日期:  2012-04-17
通讯作者: 陈斌, bchen63@163.com
  • 1. 

    沈阳化工大学材料科学与工程学院 沈阳 110142

  1. 本站搜索
  2. 百度学术搜索
  3. 万方数据库搜索
  4. CNKI搜索

/

返回文章