基于同步辐射X射线荧光光谱和X射线吸收近边结构谱研究铅锌矿区浮萍中砷的耐受机制

储彬彬 罗立强 马艳红

引用本文: 储彬彬,  罗立强,  马艳红. 基于同步辐射X射线荧光光谱和X射线吸收近边结构谱研究铅锌矿区浮萍中砷的耐受机制[J]. 分析化学, 2017, 45(5): 668-673. doi: 10.11895/j.issn.0253-3820.170025 shu
Citation:  CHU Bin-Bin,  LUO Li-Qiang,  MA Yan-Hong. Study on Mechanism of Arsenic Tolerance in Duckweeds from Lead-Zinc Mine by Synchrotron Radiation X-ray Fluorescence and X-ray Absorption Near Edge Structure Spectrometry[J]. Chinese Journal of Analytical Chemistry, 2017, 45(5): 668-673. doi: 10.11895/j.issn.0253-3820.170025 shu

基于同步辐射X射线荧光光谱和X射线吸收近边结构谱研究铅锌矿区浮萍中砷的耐受机制

  • 基金项目:

    本文系国家重点研发计划(No. 2016YFC0600605)、中国地质科学院基本科研业务费项目(No.YYWF201524)和中国地质调查局地质大调查项目(No.12120113015200)资助

摘要: 水生植物浮萍能够富集高浓度的砷,是植物过滤修复技术的代表,其耐受机理备受关注。本研究利用同步辐射X射线荧光光谱(Synchrotron radiation X-ray fluorescence,SRXRF)和X射线吸收近边结构谱(X-ray absorption near edge structure,XANES)技术,开展了铅锌矿区天然富砷浮萍样品中砷元素的微区分布和形态特征研究。微区SRXRF分析了两个单片浮萍样品FP1和FP2,单点扫描时间分别为5 s和2 s,光斑尺寸分别为70 μm×80 μm和100 μm×100 μm;对FP2样品选择了6个位置进行了微区XANES单点形态分析,扫描的能量范围为11.81-11.96 keV;整体XANES形态分析是针对压片的浮萍样品,扫描的能量范围为11.67-12.27 keV。结果表明,浮萍样品整体和微区XANES数据均表明砷形态为As(Ⅲ);SRXRF微区分析发现浮萍中砷元素具有显著的叶脉分布特征,在一定浓度范围内,砷并不扩散到进行光合作用的叶肉中,有利于减轻砷对叶片的毒害作用,可能是浮萍耐受砷的一个保护机制。

English


    1. [1]

      1 Singh R, Singh S, Parihar P, Singh V P, Prasad S M. Ecotoxicol. Environ. Safe., 2015, 112:247-270

    2. [2]

      LIN Nian-Feng, YANG Jie. Sci. Geographica Sin., 1999, 19(2):135-139 林年丰, 汤 洁. 地理科学, 1999, 19(2):135-139

    3. [3]

      ZHU Yu-Long, ZHEN Yu-Jian, Chen Xiao-Xia, MA Yan, ZHANG Jie, WU Shun-Hua. J. Xinjiang Med. Univ., 2009, 32(3):247-248 朱玉龙, 郑玉建, 陈晓霞, 马 艳, 张 杰, 吴顺华. 新疆医科大学学报, 2009, 32(3):247-248 4 YANG Jie, LIN Nian-Feng. Hydrogeo. Eng. Geo., 1996, (1):49-54 杨 洁, 林年丰. 水文地质工程地质, 1996, (1):49-54

    4. [4]

      WANG Zheng-Hui, CHENG Xiao-Tian, LI Jun, SANG Zhi-Ping, WEN Xing-PING, WANG San-Xiang,GAO Jian-Guo, HAN Ling-Ling, DUAN Hu-Shun, LIANG Bin-Feng. Chinese Journal of Control of Endemic Disenaces, 2003, 18(5):293-295 王正辉, 程晓天, 李 军, 桑志萍, 温新平, 王三祥, 高建国, 韩凌凌, 段虎顺, 梁彬峰. 中国地方病防治杂志, 2003, 18(5):293-295

    5. [5]

      Duman F, Ozturk F, Aydin Z. Ecotoxicology, 2010, 19(5):983-993

    6. [6]

      Zhang X, Uroic M K, Xie W Y, Zhu Y G, Chen B D, Mcgrath S P, Feldmann J, Zhao F T. Environ. Pollut., 2012, 165(6):18-24

    7. [7]

      Leão G A, Oliveira J A, Farnese F S, Gusman G S, Felipe R T A. Ecotoxicol. Environ. Safe., 2014, 105(1):36-42

    8. [8]

      Leão G A, Oliveira J A D, Felipe R T A, Farnese F S, Gusman G S. J. Plant Interact., 2013, 9(1):143-151

    9. [9]

      CHU Bin-Bin, LUO Li-Qiang, XU Tao, YUAN Jing, SUN Jian-Ling, ZENG Yuan, MA Yan-Hong, YI Shan. Spectrosc. Spect. Anal., 2012, 32(7):1975-1978 储彬彬, 罗立强, 许 涛, 袁 静, 孙建伶, 曾 远, 马艳红, 易 杉. 光谱学与光谱分析, 2012, 32(7):1975-1978

    10. [10]

      WANG Xiao-Fang, LUO Li-Qiang. Ecol. Environ., 2012, 32(7):1975-1978 王晓芳,罗立强. 生态环境学报, 2009, 18(1):143-148

    11. [11]

      GB 2762-2005, Maximum levels of Contaminants in Foods. National Standards of the People's Republic of China 食品中污染物限量. 中华人民共和国国家标准. GB 2762-2005

    12. [12]

      GB 3838-2002, Environmental Quality Standards for Surface Water. National Standards of the People's Republic of China 地表水环境质量标准. 中华人民共和国国家标准. GB 3838-2002

    13. [13]

      Kitajima N, Kashiwabara T, Fukuda N, Endo S, Hokura A, Terada Y, Nakai I. Chem. Lett., 2008, 37(1):32-33

    14. [14]

      Chen T B, Huang Z G, Huang Y Y, Xie H, Liao X Y. Chin.Sci.Bull., 2003, 48(15):1586-1591

    15. [15]

      Tu C,Ma L Q. Environ. Pollut., 2005, 135(2):333-340

    16. [16]

      Hossain M B, Jahiruddin M, Panaullah G M, Loeppert R H, Islam M R, Duxbury J M. Environ. Pollut. 2008, 156(3):739-744

    17. [17]

      Zhang X, Zhao F, Huang Q, Williams P N, Sun G, Zhu Y. New Phytol., 2009, 182(2):421-428

    18. [18]

      Castillo-Michel H, Hernandez-Viezcas J, Dokken K M, Marcus M A, Peralta-Videa J R, Gardea-Torresdey J L. Environ. Sci. Technol., 2011, 45(18):7848-7854

    19. [19]

      Meirer F, Pepponi G, Streli C, Wobrauschek P, Mihucz V, Záray G, Czech V, Broekaert J, Fittschen U, Falkenberg G. X-Ray Spectrom., 2007, 36(6):408-412

    20. [20]

      Pickering I J, Gumaelius L, Harris H H, Prince R C, Hirsch G, Banks J A, Salt D E, George G N. Environ. Sci. Technol., 2006, 40(16):5010-4

    21. [21]

      Rahman M A, Hassler C. Aquatic Toxicol., 2014, 146(1):212-219

    22. [22]

      Webb S M, Gaillard J F, Ma L Q, Tu C. Ecotoxicol. Environ. Safe., 2003, 37(4):754-760

  • 加载中
计量
  • PDF下载量:  3
  • 文章访问数:  424
  • HTML全文浏览量:  3
文章相关
  • 收稿日期:  2017-01-13
  • 修回日期:  2017-03-04
通讯作者: 陈斌, bchen63@163.com
  • 1. 

    沈阳化工大学材料科学与工程学院 沈阳 110142

  1. 本站搜索
  2. 百度学术搜索
  3. 万方数据库搜索
  4. CNKI搜索

/

返回文章