紫外光辐照下CH3NH3PbI3基钙钛矿太阳能电池失效机制

卢岳 葛杨 隋曼龄

引用本文: 卢岳, 葛杨, 隋曼龄. 紫外光辐照下CH3NH3PbI3基钙钛矿太阳能电池失效机制[J]. 物理化学学报, 2022, 38(5): 200708. doi: 10.3866/PKU.WHXB202007088 shu
Citation:  Yue Lu, Yang Ge, Manling Sui. Degradation Mechanism of CH3NH3PbI3-based Perovskite Solar Cells under Ultraviolet Illumination[J]. Acta Physico-Chimica Sinica, 2022, 38(5): 200708. doi: 10.3866/PKU.WHXB202007088 shu

紫外光辐照下CH3NH3PbI3基钙钛矿太阳能电池失效机制

    通讯作者: 隋曼龄, mlsui@bjut.edu.cn
  • 基金项目:

    国家重点研究发展计划 2016YFB0700700

    国家自然科学基金 11704015

    国家自然科学基金 51621003

    北京市教育委员会科研重点项目 KZ201310005002

    北京市教师队伍建设创新团队项目 IDHT20190503

摘要: 随着光伏产业的不断发展,有机无机杂化钙钛矿太阳能电池的研发成为科学与工业界广泛关注的焦点。到目前为止,其光电转换效率已经提高到了25.2%,成为替代硅基太阳能电池的核心方案之一。然而,钙钛矿太阳能电池的稳定性较差,容易受到环境中氧气、水分、温度甚至光照的影响,这严重制约了其大规模推广与应用。大量科学研究表明,如何避免紫外辐照下有机无机杂化钙钛矿太阳能电池的性能衰减,对于提高钙钛矿太阳能电池的光照稳定性至关重要。然而到目前为止,仍然没有系统的工作来对紫外辐照下钙钛矿太阳能电池性能以及微结构演化过程进行详细的表征与分析。本文中,我们利用聚焦离子束-扫描电子显微分析(FIB-SEM)以及球差校正透射电子显微分析(TEM)等技术,全面地研究了紫外辐照过程中有机无机杂化钙钛矿太阳能电池性能变化规律以及电池微结构演化特征。实验结果表明,紫外辐照过程中太阳能电池内部会形成0.5–0.6 V的内建电场,钙钛矿中的I-离子在电场的驱动下向金属Au电极和空穴传输层2, 2’, 7, 7’-四[N, N-二(4-甲氧基苯基)氨基]-9, 9'-螺二芴(Spiro-OMeTAD)一侧迁移;随后,空穴传输层与金电极的界面处,碘离子与光生空穴一起与金电极发生反应,将金属态Au氧化成离子态Au+。而Au+离子则在内建电场的驱动下反向迁移穿过钙钛矿MAPbI3层,直接被SnO2和MAPbI3界面处的电子还原形成金属Au纳米团簇。除此之外,紫外辐照过程中钙钛矿太阳能电池性能降低的同时,往往伴随着Spiro-OMeTAD与钙钛矿界面处物质迁移、钙钛矿薄膜内晶界展宽以及Au纳米颗粒周围MAPbI3物相分解等现象。以上各种因素的协同作用,共同导致了紫外光照下有机无机杂化钙钛矿太阳能电池光电转换性能(PCE)、开路电压(Voc)以及短路电流(Jsc)等性能参数的急剧下降。

English

    1. [1]

      Kojima, A.; Teshima, K.; Shirai, Y.; Miyasaka, T. J. Am. Chem. Soc. 2009, 131, 6050. doi: 10.1021/ja809598r

    2. [2]

      National Renewable Energy Laboratory. Best Research-Cell Efficiency Chart. Available online: https://www.nrel.gov/pv/cell-efficiency.html (accessed 2019).

    3. [3]

      毕富珍, 郑晓, 任志勇. 物理化学学报, 2019, 35, 69. doi: 10.3866/PKU.WHXB201801082Bi, F. Z.; Zheng, X.; Yam, C. Y. Acta Phys. -Chim. Sin. 2019, 35, 69. doi: 10.3866/PKU.WHXB201801082

    4. [4]

      葛杨, 牟许霖, 卢岳, 隋曼龄. 物理化学学报, 2020, 36, 1905039. doi: 10.3866/PKU.WHXB201905039Ge, Y.; Mou, X. L.; Lu, Y.; Sui, M. L. Acta Phys. -Chim. Sin. 2020, 36, 1905039. doi: 10.3866/PKU.WHXB201905039

    5. [5]

      Aristidou, N.; Eames, C.; Sanchez-Molina, I.; Bu, X. N.; Kosco, J.; Saiful Islam, M.; Haque, S. A. Nat. Commun. 2017, 8, 15218. doi: 10.1038/ncomms15218

    6. [6]

      Divitini, G.; Cacovich, S.; Matteocci, F.; Cinà, L.; Carlo, A. D.; Ducati, C. Nat. Energy 2016, 1, 15012. doi: 10.1038/nenergy.2015.12

    7. [7]

      Nie, W. Y.; Blancon, J. C.; Neukirch, A. J.; Appavoo, K.; Tsai, H.; Chhowalla, M.; Alam, M. A.; Sfeir, M. Y.; Katan, C.; Even, J.; et al. Nat. Commun. 2016, 7, 11574. doi: 10.1038/ncomms11574

    8. [8]

      宋沛泉, 谢立强, 沈莉娜, 刘凯凯, 梁玉明, 林克斌, 卢建勋, 田成波, 魏展画. 物理化学学报, 2021, 37, 2004038. doi: 10.3866/PKU.WHXB202004038Song, P. Q.; Xie, L. Q.; Shen, L. N.; Liu, K. K.; Liang, Y. M.; Lin, K. B.; Lu, J. X.; Tian, C. B.; Wei, Z. H. Acta Phys. -Chim. Sin. 2021, 37, 2004038. doi: 10.3866/PKU.WHXB202004038

    9. [9]

      Liang, J.; Zhao, P. Y.; Wang, C. X.; Hu, Y.; Zhu, G. Y.; Ma, L. B.; Liu, J.; Jin, Z. J. Am. Chem. Soc. 2017, 139, 14009. doi: 10.1021/jacs.7b07949

    10. [10]

      Liang, J.; Liu, J.; Jin, Z. Solar RRL 2017, 1, 1700086. doi: 10.1002/solr.201700086

    11. [11]

      Liang, J.; Wang, C. X.; Zhao, P. Y.; Lu, Z. P.; Xu, Z. R.; Zhu, H. F.; Zhu, G. Y.; Ma, L. B.; Chen, T.; Tie, Z. X.; et al. Nanoscale 2017, 9, 11841. doi: doi.org/ 10.1039/C7NR03530F

    12. [12]

      Jiang, Q.; Rebollar, D.; Gong, J.; Piacentino, E. L.; Zheng, C.; Xu, T. Angew. Chem. Int. Ed. 2015, 54, 7617. doi: 10.1002/anie.201503038

    13. [13]

      Tai, Q.; You, P.; Sang, H.; Liu, Z.; Hu, C.; Chan, H. L.; Yan, F. Nat. Commun. 2016, 7, 11105. doi: 10.1038/ncomms11105

    14. [14]

      Chiang, Y. H.; Li, M. H.; Cheng, H. M.; Shen, P. S.; Chen, P. ACS Appl. Mater. Interfaces 2017, 9, 2403. doi: 10.1021/acsami.6b13206

    15. [15]

      Zhu, W. D.; Bao, C. X.; Li, F. M.; Yu, T.; Gao, H.; Yi, Y.; Yang, J.; Fu, G.; Zhou, X. X.; Zou, Z. G. Nano Energy 2016, 19, 17. doi: 10.1016/j.nanoen.2015.11.024

    16. [16]

      Chen, Y.; Chen, T.; Dai, L. Adv. Mater. 2015, 27, 1053. doi: 10.1002/adma.201404147

    17. [17]

      Lee, J. W.; Kim, D. H.; Kim, H. S.; Seo, S. W.; Cho, S. M.; Park, N. G. Adv. Energy Mater. 2015, 5, 1501310. doi: 10.1002/aenm.201501310

    18. [18]

      Li, Z.; Yang, M.; Park, J. S.; Wei, S. H.; Berry, J. J.; Zhu, K. Chem. Mater. 2015, 28, 284. doi: 10.1021/acs.chemmater.5b04107

    19. [19]

      Wu, Z.; Raga, S. R.; Juarez-Perez, E. J.; Yao, X.; Jiang, Y.; Ono, L. K.; Ning, Z.; Tian, H.; Qi, Y. Adv. Mater. 2018, 30, 1703670. doi: 10.1002/adma.201703670

    20. [20]

      Zhao, Y.; Wei, J.; Li, H.; Yan, Y.; Zhou, W.; Yu, D.; Zhao, Q. Nat. Commun. 2016, 7, 10228. doi: 10.1038/ncomms10228

    21. [21]

      Wu, C.; Wang, K.; Yan, Y.; Yang, D.; Jiang, Y.; Chi, B.; Liu, J.; Esker, A. R.; Rowe, J.; Morris, A. J.; et al. Adv. Funct. Mater. 2019, 29, 1804419. doi: 10.1002/adfm.201804419

    22. [22]

      Boyd, C. C.; Cheacharoen, R. R.; Leijtens, T.; McGehee, M. D. Chem. Rev. 2019, 119, 5, 3418. doi: 10.1021/acs.chemrev.8b00336

    23. [23]

      DeQuilettes, D. W.; Zhang, W.; Burlakov, V. M.; Graham, D. J.; Leijtens, T.; Osherov, A.; Bulović, V.; Snaith, H. J.; Ginger, D. S.; Stranks, S. D. Nat. Commun. 2016, 7, 11683. doi: 10.1038/ncomms11683

    24. [24]

      Kim, G. Y.; Senocrate, A.; Yang, T. Y.; Gregori, G.; Grätzel, M.; Maier, J. Nat. Mater. 2018, 17, 445. doi: 10.1038/s41563-018-0038-0

    25. [25]

      Tang, X.; Brandl, M.; May, B.; Levchuk, I.; Hou, Y.; Richter, M.; Chen, H. W.; Chen, S.; Kahmann, S.; Osvet, A.; et al. Mater. Chem. A 2016, 4, 15896. doi: 10.1039/C6TA06497C

    26. [26]

      Juarez-Perez, E. J.; Ono, L. K.; Maeda, M.; Jiang, Y.; Hawash, Z.; Qi, Y. J. Mater. Chem. A 2018, 6, 9604. doi: 10.1039/C8TA03501F

    27. [27]

      Bi, E.; Chen, H.; Xie, F.; Wu, Y.; Chen, W.; Su, Y.; Islam, A.; Grätzel, M.; Yang, X. D.; Han, L. Nat. Commun. 2017, 8, 15530. doi: 10.1038/ncomms15330

    28. [28]

      Nickel, N. H.; Lang, F.; Brus, V. V.; Shargaieva, O.; Rappich, J. Adv. Electron. Mater. 2017, 3, 1700158. doi: 10.1002/aelm.201700158

    29. [29]

      Fu, F.; Pisoni, S.; Jeangros, Q.; Sastre-Pellicer, J.; Kawecki, M.; Paracchino, A.; Moser, T.; Werner, J.; Andres, C.; Duchêne, L.; et al. Energy Environ. Sci. 2019, 12, 3074. doi: 10.1039/C9EE02043H

    30. [30]

      Bella, F.; Griffini, G.; Correa-Baena, J. P.; Saracco, G.; Grätzel, M.; Hagfeldt, A.; Turri, S.; Gerbaldi, C. Science 2016, 354, 203. doi: 10.1126/science.aah4046

    31. [31]

      Krishnan, U.; Kaur, M.; Kumar, M.; Kumar, A. J. Photon. Energy 2019, 9, 021001. doi: 10.1117/1.JPE.9.021001

    32. [32]

      Hang, P.; Xie, J.; Li, G.; Wang, Y.; Fang, D.; Yao, Y.; Xie, D. Y.; Cui, C.; Yan, K. Y.; Xu, J. B.; et al. iScience 2019, 21, 217. doi: 10.1016/j.isci.2019.10.021

    33. [33]

      Lee, S. W.; Kim, S.; Bae, S.; Cho, K.; Chung, T.; Mundt, L. E.; Lee, S.; Park, S.; Park, H.; Schubert, M. C.; et al. Sci. Rep. 2016, 6, 38150. doi: 10.1038/srep38150

    34. [34]

      Leijtens, T.; Eperon, G. E.; Pathak, S.; Abate, A.; Lee, M. M.; Snaith, H. J. Nat. Commun. 2013, 4, 3885. doi: 10.1038/ncomms3885

    35. [35]

      Sun, Y.; Fang, X.; Ma, Z.; Xu, L.; Lu, Y.; Yu, Q.; Yuan, N. Y.; Ding, J. J. Mater. Chem. C 2017, 5, 8682. doi: 10.1039/C7TC02603J

    36. [36]

      Yue, L.; Yan, B.; Attridge, M.; Wang, Z. Sol. Energy 2016, 124, 143. doi: 10.1016/j.solener.2015.11.028

    37. [37]

      Green, M. A.; Ho-Baillie, A.; Snaith, H. J. Nat. Photonics 2014, 8, 506. doi: 10.1038/nphoton.2014.134

    38. [38]

      Eames, C.; Frost, J. M.; Barnes, P. R.; O'regan, B. C.; Walsh, A.; Islam, M. S. Nat. Commun. 2015, 6, 8497. doi: 10.1038/ncomms8497

    39. [39]

      Meloni, S.; Moehl, T.; Tress, W.; Franckevičius, M.; Saliba, M.; Lee, Y. H.; Gao, P.; Nazeeruddin, M. K.; Zakeeruddin, S. M.; Rothlisberger, U.; et al. Nat. Commun. 2016, 7, 10334. doi: 10.1038/ncomms10334

    40. [40]

      Azpiroz, J. M.; Mosconi, E.; Bisquert, J.; De Angelis, F. Energy Environ. Sci. 2015, 8, 2118. doi: 10.1039/C5EE01265A

    41. [41]

      Ito, S.; Tanaka, S.; Manabe, K.; Nishino, H. J. Phys. Chem. C 2014, 118, 16995. doi: 10.1021/jp500449z

    42. [42]

      Jiang, Q.; Zhang, L.; Wang, H.; Yang, X.; Meng, J.; Liu, H.; Yin, Z. G.; Wu, J. L.; Zhang, X. W.; You, J. Nat. Energy 2016, 2, 16177. doi: 10.1038/nenergy.2016.177

    43. [43]

      王云飞, 刘建华, 于美, 钟锦岩, 周琪森, 邱俊明, 张晓亮. 物理化学学报, 2021, 37, 2006030. doi: 10.3866/PKU.WHXB202006030Wang, Y. F.; Liu, J. H.; Yu, M.; Zhong, J. Y.; Zhou, Q. S.; Qiu, J. M.; Zhang, X. L. Acta Phys. -Chim. Sin. 2021, 37, 2006030. doi: 10.3866/PKU.WHXB202006030

    44. [44]

      Ompong, D.; Singh, J. Org. Electron. 2018, 63, 104. doi: 10.1016/j.orgel.2018.09.006

    45. [45]

      Williams, D. B.; Carter, C. B. The Transmission Electron Microscope. Springer: Boston, MA, USA, 1996; pp. 3–17.

    46. [46]

      赵喆, 卢岳, 张振华, 隋曼龄. 物理化学学报, 2019, 35, 539. doi: 10.3866/PKU.WHXB201806012Zhao, Z.; Lu, Y.; Zhang, Z. H.; Sui, M. L. Acta Phys. -Chim. Sin. 2019, 35, 539. doi: 10.3866/PKU.WHXB201806012

    47. [47]

      Wu, S.; Chen, R.; Zhang, S.; Babu, B. H.; Yue, Y.; Zhu, H.; Yang, Z. C.; Chen, C. L.; Chen, W. T.; Huang, Y. Q.; et al. Nat. Commun. 2019, 10, 1161. doi: 1161.10.1038/s41467-019-09167-0

    48. [48]

      Domanski, K.; Correa-Baena, J. P.; Mine, N.; Nazeeruddin, M. K.; Abate, A.; Saliba, M.; Tress, W.; Hagfeldt, A.; Grätzel, M. ACS Nano 2016, 10, 6306. doi: 10.1021/acsnano.6b02613

    49. [49]

      Cacovich, S.; Cinà, L.; Matteocci, F.; Divitini, G.; Midgley, P. A.; Di Carlo, A.; Ducati, C. Nanoscale 2017, 9, 4700. doi: 10.1039/C7NR00784A

    50. [50]

      Jiang, C. S.; Yang, M.; Zhou, Y.; To, B.; Nanayakkara, S. U.; Luther, J. M.; Zhou, W. L.; Berry, J. J.; de Lagemaat, J. van.; Padture, N. P.; et al. Nat. Commun. 2015, 6, 8397. doi: 10.1038/ncomms9397

    51. [51]

      Wang, S.; Yuan, W.; Meng, Y. S. ACS Appl. Mater. Inter. 2015, 7, 24791. doi: 10.1021/acsami.5b07703

    52. [52]

      Nan, G.; Zhang, X.; Lu, G. J. Phys. Chem. Lett. 2019, 10, 7774. doi: 10.1021/acs.jpclett.9b03413

    53. [53]

      Liu, L.; Huang, S.; Lu, Y.; Liu, P.; Zhao, Y.; Shi, C.; Zhang, S. Y.; Wu, J. F.; Zhong, H. Z.; Sui, M. L.; et al. Adv. Mater. 2018, 30, 1800544. doi: 10.1002/adma.201800544

  • 加载中
计量
  • PDF下载量:  55
  • 文章访问数:  2028
  • HTML全文浏览量:  417
文章相关
  • 发布日期:  2022-05-15
  • 收稿日期:  2020-07-29
  • 接受日期:  2020-09-11
  • 修回日期:  2020-09-10
  • 网络出版日期:  2020-09-16
通讯作者: 陈斌, bchen63@163.com
  • 1. 

    沈阳化工大学材料科学与工程学院 沈阳 110142

  1. 本站搜索
  2. 百度学术搜索
  3. 万方数据库搜索
  4. CNKI搜索

/

返回文章