神经递质检测方法的研究进展

万金霞 李毓龙

引用本文: 万金霞,  李毓龙. 神经递质检测方法的研究进展[J]. 分析化学, 2020, 48(3): 307-315. doi: 10.19756/j.issn.0253-3820.191548 shu
Citation:  WAN Jin-Xia,  LI Yu-Long. Recent Advances in Detection Methods for Neurotransmitters[J]. Chinese Journal of Analytical Chemistry, 2020, 48(3): 307-315. doi: 10.19756/j.issn.0253-3820.191548 shu

神经递质检测方法的研究进展

  • 基金项目:

    本文系北京市科委生命科学前沿创新培育项目(No.Z181100001318002)、国家重点基础研究发展规划(973计划)项目(No.2015CB856402)和国家自然科学基金项目(Nos.31671118,31371442)资助

摘要: 人的大脑中存在数以亿计的神经元,而神经元之间的信息传递主要依赖于通过化学突触发挥作用的神经递质。精确研究神经递质的动态变化对于理解神经系统的功能和研究神经系统疾病的发病机理等均具有重要意义。本文从技术原理、应用以及局限性等方面总结了近年来发展的一系列检测神经递质的方法,着重介绍了基于G蛋白偶联受体(G protein coupled receptor,GPCR)激活原理构建的可遗传编码荧光探针,此系列探针在特异性、灵敏度及时空分辨率方面均有优异的表现,同时,在活体动物实验中也表现出良好的信噪比。此外,此类探针的构建原理具有普适性,可用于开发检测不同神经递质的荧光探针。

English


    1. [1]

      Zoli M, Torri C, Ferrari R, Jansson A, Zini I, Fuxe K, Agnati L F. Brain Res. Rev.,1998, 26(2-3):136-147

    2. [2]

      Pereda A E. Nat. Rev. Neurosci.,2014, 15(4):250-263

    3. [3]

      Whitehouse P J, Martino A M, Antuono P G, Lowenstein P R, Coyle J T, Price D L, Kellar K J. Brain Res., 1986, 371(1):146-151

    4. [4]

      Owens M J, Nemeroff C B. Clin. Chem.,1994, 40(2):288-295

    5. [5]

      Berke J D, Hyman S E. Neuron,2000, 25(3):515-532

    6. [6]

      Lotharius J, Brundin P. Nat. Rev. Neurosci.,2002, 3(12):932-942

    7. [7]

      Traynelis S F, Wollmuth L P, Mcbain C J, Menniti F S, Vance K M, Ogden K K, Hansen K B, Yuan H J, Myers S J, Dingledine R. Pharmacol. Rev.,2010, 62(3):405-496

    8. [8]

      Beaulieu J M, Gainetdinov R R. Pharmacol. Rev.,2011, 63(1):182-217

    9. [9]

      Li Y, Zhong W X, Wang D Q, Feng Q R, Liu Z X, Zhou J F, Jia C Y, Hu F, Zeng J W, Guo Q C, Fu L, Luo M M. Nat. Commun.,2016, 7:10503

    10. [10]

      Raymond J R, Mukhin Y V, Gelasco A, Turner J, Collinsworth G, Gettys T W, Grewal J S, Garnovskaya M N. Pharmacol. Ther.,2001, 92(2-3):179-212

    11. [11]

      Floresco S B, West A R, Ash B, Moore H, Grace A A. Nat. Neurosci.,2003, 6(9):968-973

    12. [12]

      Wang Q Q, Zhang J, Pi Z F, Zheng Z, Xing J P, Song F R, Liu S, Liu Z Q. Anal. Methods,2015, 7(1):45-52

    13. [13]

      Zestos A G, Kennedy R T. AAPS J.,2017, 19(5):1284-1293

    14. [14]

      Nandi P, Lunte S M. Anal. Chim. Acta,2009, 651(1):1-14

    15. [15]

      Bucher E S, Wightman R M. Annu. Rev. Anal. Chem.,2015, 8:239-261

    16. [16]

      Mosharov E V, Sulzer D. Nat. Methods,2005, 2(9):651-658

    17. [17]

      Dernick G, Gong L W, Tabares L, Alvarezde Toledo G, Lindau M. Nat. Methods,2005, 2(9):699-708

    18. [18]

      Michael D J, Wightman R M. J. Pharm. Biomed. Anal.,1999, 19(1-2):33-46

    19. [19]

      Wightman R M, Jankowski J A, Kennedy R T, Kawagoe K T, Schroeder T J, Leszczyszyn D J, Near J A, Diliberto E J, Viveros O H. Proc. Natl. Acad. Sci. USA,1991, 88(23):10754-10758

    20. [20]

      Dugast C, Suaud-Chagny M F, Gonon F. Neuroscience,1994, 62(3):647-654

    21. [21]

      Wightman R M. Science,2006, 311(5767):1570-1574

    22. [22]

      Marcinkiewcz C A, Mazzone C M, D'agostino G, Halladay L R, Hardaway J A, Diberto J F, Navarro M, Burnham N, Cristiano C, Dorrier C E, Tipton G J, Ramakrishnan C, Kozicz T, Deisseroth K, Thiele T E, Mcelligott Z A, Holmes A, Heisler L K, Kash T L. Nature,2016, 537(7618):97-101

    23. [23]

      Saylor R A, Hersey M, West A, Buchanan A M, Berger S N, Nijhout H F, Reed M C, Best J, Hashemi P. Front. Neurosci.,2019, 13:362

    24. [24]

      Barnea G, Strapps W, Herrada G, Berman Y, Ong J, Kloss B, Axel R, Lee K J. Proc. Natl. Acad. Sci. USA,2008, 105(1):64-69

    25. [25]

      Inagaki H K, De-Leon S B, Wong A M, Jagadish S, Ishimoto H, Barnea G, Kitamoto T, Axel R, Anderson D J. Cell,2012, 148(3):583-595

    26. [26]

      Lee D, Creed M, Jung K, Stefanelli T, Wendler D J, Oh W C, Mignocchi N L, Luscher C, Kwon H B. Nat. Methods,2017, 14(5):495-503

    27. [27]

      Kennedy M J, Hughes R M, Peteya L A, Schwartz J W, Ehlers M D, Tucker C L. Nat. Methods,2010, 7(12):973-975

    28. [28]

      Guntas G, Hallett R A, Zimmerman S P, Williams T, Yumerefendi H, Bear J E, Kuhlman B. Proc. Natl. Acad. Sci. USA,2015, 112(1):112-117

    29. [29]

      Nguyen Q T, Schroeder L F, Mank M, Muller A, Taylor P, Griesbeck O, Kleinfeld D. Nat. Neurosci.,2010, 13(1):127-132

    30. [30]

      Muller A, Joseph V, Slesinger P A, Kleinfeld D. Nat. Methods,2014, 11(12):1245-1252

    31. [31]

      Reimer J, Mcginley M J, Liu Y, Rodenkirch C, Wang Q, Mccormick D A, Tolias A S. Nat. Commun.,2016,7:13289

    32. [32]

      Brun M A, Tan K T, Nakata E, Hinner M J, Johnsson K. J. Am. Chem. Soc.,2009, 131(16):5873-5884

    33. [33]

      Masharina A, Reymond L, Maurel D, Umezawa K, Johnsson K. J. Am. Chem. Soc.,2012, 134(46):19026-19034

    34. [34]

      Brun M A, Tan K T, Griss R, Kielkowska A, Reymond L, Johnsson K. J. Am. Chem. Soc.,2012, 134(18):7676-7678

    35. [35]

      Schena A, Johnsson K. Angew. Chem. Int. Edit.,2014, 53(5):1302-1305

    36. [36]

      Duerst C D, Wiegert J S, Helassa N, Kerruth S, Coates C, Schulze C, Geeves M A, Torok K, Oertner T G. Nat. Protoc.,2019, 14(5):1401-1424

    37. [37]

      Okumoto S, Looger L L, Micheva K D, Reimer R J, Smith S J, Frommer W B. Proc. Natl. Acad. Sci. USA,2005, 102(24):8740-8745

    38. [38]

      Hires S A, Zhu Y, Tsien R Y. Proc. Natl. Acad. Sci. USA,2008,105(11):4411-4416

    39. [39]

      Marvin J S, Borghuis B G, Tian L, Cichon J, Harnett M T, Akerboom J, Gordus A, Renninger S L, Chen T W, Bargmann C I, Orger M B, Schreiter E R, Demb J B, Gan W B, Hires S A, Looger L L. Nat. Methods,2013, 10(2):162-170

    40. [40]

      Marvin J S, Scholl B, Wilson D E, Podgorski K, Kazemipour A, Muller J A, Schoch S, Quiroz F J U, Rebola N, Bao H, Little J P, Tkachuk A N, Cai E, Hantman A W, Wang S S, Depiero V J, Borghuis B G, Chapman E R, Dietrich D, Digregorio D A, Fitzpatrick D, Looger L L. Nat. Methods,2018, 15(11):939

    41. [41]

      Marvin J S, Shimoda Y, Magloire V, Leite M, Kawashima T, Jensen T P, Kolb I, Knott E L, Novak O, Podgorski K, Leidenheimer N J, Rusakov D A, Ahrens M B, Kullmann D M, Looger L L. Nat. Methods,2019, 16(8):763-770

    42. [42]

      Lobas M A, Tao R, Nagai J, Kronschlager M T, Borden P M, Marvin J S, Looger L L, Khakh B S. Nat. Commun.,2019, 10(1):711

    43. [43]

      Trzaskowski B, Latek D, Yuan S, Ghoshdastider U, Debinski A, Filipek S. Curr. Med. Chem.,2012, 19(8):1090-1109

    44. [44]

      Cherezov V, Rosenbaum D M, Hanson M A, Rasmussen S G, Thian F S, Kobilka T S, Choi H J, Kuhn P, Weis W I, Kobilka B K, Stevens R C. Science,2007, 318(5854):1258-1265

    45. [45]

      Wang S, Che T, Levit A, Shoichet B K, Wacker D, Roth B L. Nature,2018, 555(7695):269-273

    46. [46]

      Yin W, Zhou X E, Yang D, De Waal P W, Wang M, Dai A, Cai X, Huang C Y, Liu P, Wang X, Yin Y, Liu B, Zhou Y, Wang J, Liu H, Caffrey M, Melcher K, Xu Y, Wang M W, Xu H E, Jiang Y. Cell Discov.,2018, 4(1):12

    47. [47]

      Hua T, Vemuri K, Pu M, Qu L, Han G W, Wu Y, Zhao S, Shui W, Li S, Korde A, Laprairie R B, Stahl E L, Ho J H, Zvonok N, Zhou H, Kufareva I, Wu B, Zhao Q, Hanson M A, Bohn L M, Makriyannis A, Stevens R C, Liu Z J. Cell,2016, 167(3):750-762

    48. [48]

      Jing M, Zhang P, Wang G F, Feng J S, Mesik L, Zeng J Z, Jiang H Q, Wang S H, Looby J C, Guagliardo N A,Langma L W, Lu J, Zuo Y, Talmage D A, Role L W, Barrett P Q, Zhang L I, Luo M M, Song Y, Zhu J J, Li Y L. Nat. Biotechnol.,2018, 36(8):726-737

    49. [49]

      Sun F M, Zeng J Z, Jing M, Zhou J H, Feng J S, Owen S F, Luo Y C, Li F N, Wang H, Yamaguchi T, Yong Z H, Gao Y J, Peng W L, Wang L Z, Zhang S Y, Du J L, Lin D Y, Xu M, Kreitzer A C, Cui G H, Li Y L. Cell,2018, 174(2):481-496

    50. [50]

      Feng J, Zhang C M, Lischinsky J E, Jing M, Zhou J H, Wang H, Zhang Y J, Dong A, Wu Z F, Wu H, Chen W Y, Zhang P, Zou J, Hires S A, Zhu J J, Cui G H, Lin D Y, Du J L, Li Y L. Neuron,2019, 102(4):745-761

    51. [51]

      Patriarchi T, Cho J R, Merten K, Howe M W, Marley A, Xiong W H, Folk R W, Broussard G J, Liang R Q, Jang M J, Zhong H N, Dombeck D, Von Zastrow M, Nimmerjahn A, Gradinaru V, Williams J T, Tian L. Science,2018, 360(6396):eaat4422

    52. [52]

      Zhou F M, Liang Y, Salas R, Zhang L, De Biasi M, Dani J A. Neuron,2005, 46(1):65-74

  • 加载中
计量
  • PDF下载量:  22
  • 文章访问数:  1172
  • HTML全文浏览量:  361
文章相关
  • 收稿日期:  2019-09-11
  • 修回日期:  2019-12-10
通讯作者: 陈斌, bchen63@163.com
  • 1. 

    沈阳化工大学材料科学与工程学院 沈阳 110142

  1. 本站搜索
  2. 百度学术搜索
  3. 万方数据库搜索
  4. CNKI搜索

/

返回文章